Alfons Postma

De vaste bezoeker van deze website weet inmiddels wel waar mijn voorkeur naar uitgaat. Podiumfotografie en, inderdaad, het vastleggen van locaties waar de tijd stil heeft gestaan, ook wel bekend onder "urban exploring" kortweg Urbex genoemd. De meeste locaties zijn prima te doen met eigen auto maar een enkele keer schuif ik, samen met echtgenote Janine, graag aan bij een reisgezelschap dat lokaal weet wat er te koop is en hoe we dit aan gaan pakken. Denk hierbij aan onze reis naar Tsjernobyl en Pripyat in 2016 en twee jaar later onder de bezielende leiding van Laurien, Anton en Lex reisden we af naar de Griekse zon op het schiereiland Peloponessos met als doel de lokale levensomstandigheden, plaatselijke gewoontes en, soms moeilijke afwegingen vast te leggen. Kortom, "Het Griekse dilemma".

In een periode van vijf dagen zijn we, met een legertje fotografen, op verschillende locaties geweest variërend van woonhuizen, restaurantjes, een verlaten kafenio (Grieks café) tot een sinaasappelplantage waar al jaren niet meer naar werd omgekeken. Waarom dit allemaal bezoeken zult u wellicht zeggen of denken en misschien lijkt het in uw ogen op een soort van ramptoerisme om juist deze locaties te gaan bezoeken terwijl we ook naar een all inn resort op een van de Griekse eilanden hadden gekund. Laat ik proberen dit te weerleggen voor zover mogelijk. Nee, zeker geen ramptoerisme, meer het onderzoek waarom hier locaties staan die blijkbaar niet meer in gebruik zijn maar toch door de rest van het dorp "bewaakt" worden, de sociale controle is werkelijk heel groot en gelukkig had onze reisleiding toegang geregeld tot een aantal locaties en op de vragen van vriendelijke dorpsbewoners hadden ze eveneens een bevredigend antwoord. Dat is wel heel erg fijn want van de Griekse taal kun je echt geen patat bakken.

Zoals de kaart aangeeft zijn we hoofdzakelijk in het zuidelijke gedeelte van het schiereiland geweest. Eigenlijk is het ook wel te verklaren waarom. Ik kan het niet met 100% zekerheid bewijzen maar het is denk ik wel heel erg aannemelijk dat, bij gebrek aan voldoende werk lokaal, een gedeelte van de bevolking hun heil zocht in de grotere steden zoals Sparta en wellicht verderop in Athene en hiervoor hun huizen verlieten. Tevens zit het reizen een beetje in het bloed van de Grieken, velen hebben na de eerste en tweede wereldoorlog alsmede na de Griekse burgeroorlog hun heil elders gezocht. Denk hierbij ook aan andere Europese landen maar ook in Amerika en Canada zijn vele Grieken komen wonen in de hoop op betere tijden.

Waarom worden deze leegstaande huizen niet verkocht zult u wellicht denken? Daar zijn, kort door de bocht, twee redenen voor. De eerste reden is simpel en laat zich raden, immers bij zoveel leegstand in de buurt en het wegtrekken van dorpsgenoten is een huis vrijwel onverkoopbaar zo op het ruige platteland. Voor de tweede reden moet je ingewijd zijn in de Griekse gewoontes en tradities, zo legde Laurien ons uit. Een huis is in Griekenland eigendom van de familie en mocht je plannen hebben om het te verkopen dan moet je de familieleden, ook die naar Amerika, Canada of God mag weten waar naartoe zijn verhuisd schriftelijk om toestemming vragen. Er hoeft er maar één hier geen zin in te hebben en het feest gaat niet door. Tevens, vinden de geëmigreerde Grieken het een fijne gedachte dat, mochten ze terugkomen al is het maar voor een vakantie, er nog een familie-huis staat waar ze naartoe kunnen. Dat is ook de reden dat sommige families een lokale "buurvrouw" hebben gevraagd om wat toezicht te houden en hier en daar een stoflapje te hanteren. Bij de andere huizen kun je zien dat dit al jaren niet meer is gebeurd.

De sinaasappelplantage waar ik eerder naar refereerde is ook zo'n verklaarbaar maar zielig verhaal. Tijdens de rit er naartoe werd ons verteld dat er met het verbouwen van sinaasappels geen droog brood meer te verdienen valt. Grofweg kost het verbouwen van een kilo sinaasappels ongeveer een duppie en als je bij de veiling uiteindelijk blij mag zijn met ongeveer de helft is het snel bekeken met de sinaasappels toch? Wat zie je ter plekke, oude beschimmelde vruchten onderaan de bomen en de oogst van afgelopen jaar, samen met de nieuwe bloesem aan de takken in de volle Griekse zon. Geloof me maar op mijn woord, de oogst van vorig jaar is zo ongelofelijk lekker en spat uit elkaar in je mond. Natuurlijk volkomen logisch dat je, indien je er niet meer van kunt leven, stopt met verbouwen hiervan maar eigenlijk doodzonde dat het zuiver de economische reden is waarom hier geen mens meer loopt en het huis van de oorspronkelijke teler staat te verpieteren aan het einde van de plantage met de trouwfoto's nog aan de muur.

Het verhaal gaat verder op pagina: Peloponessos II